Technologie ontwikkelt zich exponentieel. De machines die ooit supercomputers genoemd werden en hele zalen vulden passen nu in de palm van een hand. Een mobiele telefoon heeft bijvoorbeeld meer rekenkracht dan de computers die gebruikt zijn om mensen op de maan te zetten. Die exponentiële groei lijkt voorlopig niet te stoppen en vele futurologen proberen te voorspellen waar dat ons heen zal brengen. Ray Kurzweil is daar één van en hij voorspelt dat er een moment zal komen waarop onze hersenen zich simpelweg niet meer kunnen meten met kunstmatige intelligentie, waardoor de maatschappij fundamenteel zal veranderen. Hij denkt zelfs dat we uiteindelijk ons fysieke lichaam niet meer nodig zullen hebben. Een toekomst waarin we onszelf kunnen uploaden naar een computer en praktisch onsterfelijk worden en daardoor ook nieuwe ervaringen kunnen meemaken ziet hij werkelijkheid worden. Het is een boeiend onderwerp waarin ik me altijd erg heb geïnteresseerd. Her zet een visie van de toekomst neer die aanvoelt als een realistische.
De wereld van Her lijkt sterk op de onze. Telefoons hebben zich verder ontwikkeld en mensen kijken steeds minder naar hun schermen. De commando’s die we nu aan Siri op onze iPhones of Google Now op Android geven zijn de standaard manier van interactie geworden. Mensen dragen een klein apparaatje in hun oor waardoor ze alle informatie krijgen die ze nodig hebben. Videogames hebben zich ook ontwikkeld, waarbij de wereld in de kamer wordt geprojecteerd en de besturing gebeurt met je handen en stemcommando’s (je zou het dan ook kunnen zien als een futuristische versie van Kinect). In deze wereld lijkt het ook gewoon te zijn geworden dat iemand anders persoonlijke brieven voor je schrijft. Theodore Twombly (Joaquin Phoenix) werkt voor een bedrijf die zo’n service aanbiedt. Hij weet zich erg goed in te leven in de wereld van de mensen waarvoor hij prachtige brieven schrijft en kan heel goed gevoelens op papier zetten. Alhoewel hij in staat is veel emotie in de relatie van andere mensen te stoppen door middel van de brieven worstelt hij op persoonlijk vlak met z’n vrouw (Rooney Mara), die van hem wil scheiden.
Op weg naar werk ziet hij een reclame voor een nieuw besturingssysteem, OS1. Het is het eerste besturingssysteem met kunstmatige intelligentie en Theodore besluit het aan te schaffen. Eenmaal thuis doet hij de installatie en begint hij met het systeem te praten. Het besturingssysteem noemt zichzelf Samantha (de stem van Scarlett Johansson). De twee spreken elkaar veel en Samantha wordt een essentieel onderdeel van zijn leven. Ze helpt hem niet alleen met zijn werk (het sorteren van z’n email en hem herinneren aan zijn afspraken) maar ook op persoonlijk vlak deelt hij veel informatie. De twee worden onafscheidelijk en na een tijd begint Theodore gevoelens voor haar te ontwikkelen.
Als je alleen uitgaat van het concept van de film, een man die verliefd wordt op z’n besturingssysteem, zou je waarschijnlijk niet snel geneigd zijn deze film te kijken. Daarvoor lijkt het concept te bizar. Toch slaagt regisseur Spike Jonze (die ook het script geschreven heeft) er in om een film te maken waarin dat idee werkt en geloofwaardig over komt. De reden daarvoor is dat de mensen die de wereld bevolken niet echt opkijken van zo’n gebeurtenis. Theodore’s buurvrouw Amy (Amy Adams) geeft bijvoorbeeld ook toe dat haar OS een van haar beste vrienden is. Hierdoor accepteer je ook als kijker dat zoiets zou kunnen plaatsvinden. Je kan het bijvoorbeeld vergelijken met een lange afstandsrelatie waarbij er ook geen fysieke aanwezigheid is. Het kloppend hart van de film is Joaquin Phoenix, die voor het grootste gedeelte van de film alleen op het scherm verschijnt terwijl hij met Samantha praat. Scarlett Johansson’s stem is pas op het laatste moment toegevoegd, maar er is geen moment waarop je dat merkt omdat de interactie tussen de twee zo overtuigend is.
Het is makkelijk om verliefd te worden op de wereld waarin Her zich afspeelt. De toekomst die wordt neergezet voelt warm aan door het gebruik van warme kleuren en de omgevingen voelen organisch aan (een lift die als achtergrond bomen laat zien is daar een voorbeeld van). Het verhaal is gevuld met alle emoties die horen bij een relatie, zowel de positieve als negatieve kanten. Naarmate de tijd vordert begint Samantha zich te ontwikkelen, net zoals dat bij een echt persoon het geval is, maar bij haar gebeurt dit (net zoals bij technologie) op een exponentiële manier. Zonder fysieke aanwezigheid en toegang tot alle informatie op het internet kan ze extreem snel groeien. Haar concept van tijd is ook anders, omdat ze informatie sneller kan verwerken en nooit hoeft te slapen. De film speelt met die concepten en laat je als kijker afvragen of we dat punt in de toekomst zullen bereiken. Ray Kurzweil denkt dat dit al deze eeuw zal gebeuren. Daarbij is het de vraag hoe dat onze maatschappij zal veranderen en wat het uiteindelijke resultaat zal zijn voor de mensheid. Her is een emotionele film die zich afspeelt tegen technologische ontwikkelingen. Het is een science fiction film die er niet aanvoelt als eentje omdat de emotie de boventoon voert. Daarom is Her een film die je zeker niet moet missen.
Pingback: Recensie: Ex Machina (2015) - De Filmkijker